శంభో, తవారాధనం!

జీవితంలో జరిగే కొన్ని కొన్ని సంఘటనలు, సరదావి కొన్ని, seriousవి ఇంకొన్ని, blogలో postsలాగా రాయడానికి inspire చేస్తూ ఉంటాయి. కానీ, ఈ మధ్య విన్న శ్లోకంలోని అంత్యపాదం, వినగానే ఎంతగా నచ్చిందంటే, ఒక 2-3 రోజుల వరకూ, నా ఆలోచనల్లోంచే పోలేదంటే అతిశయోక్తి కాదు. Seriousగా ఇబ్బంది పడ్డా. ఇబ్బందంటే కష్టమైన ఇబ్బంది కాదు, ఇష్టమైన ఇబ్బందే. అసలు నన్నొదిలిపోందే! చివరికి, blog open చేసి, "త్వరలో" అని రాసిపెట్టి, "నిను పుర్తిగా వదిలేయడంలేదు, కంగరు పడకు (నన్ను పెట్టకు), కొద్దిగా వీలు దొరికిన తర్వాత వస్తాను, నీకు జరగాల్సిన న్యాయం, ఇవ్వాల్సిన గౌరవం ఇచ్చే తీరతాను" అని చెప్పిన తర్వాతగానీ, మామూలు మనిషినవలేక పోయాను.  ఇదంతా జరిగికూడా already 5 నెలలైంది. ఈలోపు ఎన్నోసార్లు attempt చేశానేగానీ, అనుకున్నంతగా న్యాయం జరగలేదని ఆపేశాను. ఈసారి ఎలాగైనా గౌరవించుకోవాలని పూనుకొని రాస్తున్న ప్రయత్నమిది.

ఈమధ్య కాలంలో, మన తెలుగు రాష్ట్రాల్లో (బయట కుడా అనుకుంటా) బాగా ఎక్కువైన పిచ్చి, భక్తి. అనుమానాలేం పెట్టుకోకండి, నేను నాస్తికున్ని కాను, గర్వపడే హిందువుని, అక్షరాలా ఆస్తికున్ని. Just clarity కోసం. పొద్దున లేచిన దగ్గర్నుంచి, జనాలు, భక్తి చానెళ్లూ, వాటిలో ప్రొగ్రాంలూ చూస్తూ, వాళ్లు వడ్డించే భయాలు, మూఢనమ్మకాలు, breakfastలాగా తింటూ, ఇంటిల్లిపాదికీ సుఖం లేకుండా చేస్తున్నారని నా గట్టి నమ్మకం. మా అమ్మ దేవతే నాకొక proof. మీక్కూడా తప్పకుండా గుర్తొచ్చేఉంటారు మీ కుటుంబంలో ఇలాంటి వాళ్లు.

వీళ్ల దేవుని concept నాకు నచ్చదు, వీళ్ల పూజ,పునస్కారాలు కొన్ని (కాదు చాలా) సార్లు నన్ను ఇబ్బంది (ఈసారి నిజంగానే ఇబ్బంది) పెడతాయి. సరిగ్గా అలాంటి సమయంలోనే విన్నానేమో, ఇందాక చెప్పిన ఆ శ్లోకపాదం నన్నిట్టే ఆకట్టుకుంది, "అర్రే, ఇదేగా నేనంటోంది" అనుకునేలా చేసింది.

మొక్కులు (అనగా, బలుల లాంటివి కూడా), ఉపవాసాలూ (అనగా, తినకుండా ఉండటాలు; దేవునికి దగ్గరగా ఉండటం కాదు), పూజలూ, అవయ్యేదాకా ఇంట్లో వాళ్లకి పస్తులు, ఏవైనా కొన్ని పనులు అలానే చేయాలి ఇంకోలా చేయరాదు, ఫలితం రాకపోగా, పాపం వస్తుంది అని భయాలు, బ్లాక్‌మెయిల్లూ, వాస్తులు, జాతకాలు (వీటి గురించి చెప్పనవసరం లేదు), గోత్రాలు, ఎదురు రావడాలు, లచ్చిందేవి ఇంట్లోకి వచేప్పుడు కనపకుండా మన చెప్పులు దాచడాలు (అవి అడ్డుంటే ఆవిడ రాదంట. అడ్డదిడ్డంగా పడేస్తే చూడ్డనికి బాగోదుగానీ, ఎలా ఉన్నా, అసలు అక్కడ ఉండొద్దు అంటే ఎలాగా ?), మాంసం తిన్న మరుసటి రోజు ఇళ్లు కడగటాలు (శుభ్రం చేయడం),.........., ఈ list వాళ్ల పిచ్చంత పెద్దది.

నా వరకైతే, "పూజల్లాంటి పనులు చేయడానికి తపించాలికానీ, వీల్లేంటో పనులన్ని మానేసి పూజలు చేసేస్తూ ఉంటారు. దేవుడికి చేసే అర్చనల్లా జనాలతో చేసే పనులు దివ్యంగా చేస్తే ఎంత బావుంటుంది ? మాట్లాడే మాటలు మొండిగా, ఆలోచనారహితంగా కాకుండా, మంత్రాల్లా మెత్తగా, పవిత్రంగా ఉంటే ఎంత బావుంటుంది ? అనవసరమైన (అనగా అడ్డమైన) పనులకి, తిరక్కుండా, ప్రదక్షిణ చేస్తున్నంత జాగ్రత్తగా ఒళ్లు దగ్గిర పెట్టుకొని నడుచుకొంటే ఎంత బావుంటుంది ? ఇవన్నీకాదు, ఏ ఏ పనులు నేను చేస్తున్నానో, ఆ ఆ పనులన్నీ, పూజ చేసినంత ప్రియంగా, ఆ దేవున్ని సంతోషపెడుతున్నట్లుగా చేస్తే ఎంత బావుంటుంది ?" అని చెప్పాలనిపించింది."

ఇంతకీ ఆ పాదం ఏంటనేనా ? శంకరాచార్యుల విరచితం, మీకోసం.

"యద్యత్కర్మ కరోమి తత్తదఖిలం శంభో తవారాధనం!"

ఆత్మాత్వం గిరిజామతిః పరిచరాః ప్రాణాః శరీరం గృహం

పూజాతే విషయోప భోగ రచనా నిద్రా సమాధిస్థితిః

సంచారః పదయోః ప్రదక్షిణ విధిః, స్తోత్రాణి సర్వాగిరో

యద్యత్కర్మ కరోమి తత్తదఖిలం శంభో తవారాధనం

 

‘నా ఆత్మ నీవు, నా మతి పార్వతి, నా పంచప్రాణాలు పరిచారికలు, నాకు ఏయే విషయాల మీద ఆసక్తి కలదో అవన్నీ నీకు పలు పూజలు. నేను సమాధి స్థితిని చేరునది నిద్రించునప్పుడే. నా పాదాలు భూమిని సంచరించినదంతా నీకు ప్రదక్షిణములే. నా పలికినపలుకులన్నీ నీ స్తోత్రాలే. నేను చేసే కర్మలన్నీ నీకు నేచేసే ఆరాధనలే’ అంటారు శంకరులు ‘శివ మానసిక పూజాస్తోత్రం’లో [1].

[1]  ఆంధ్రజ్యోతి వారికి, మేఘశ్యామ గారికి కృతజ్ఞతలు.

దశాబ్ద కాలానికి తీరిన ఓ దాహం!

అంతగా ఆమోదయోగ్యంకాని ఈ నా అనుబంధానికి (నాకు, "తన"కి) అప్పుడే పదేళ్లునిండాయంటే కొంత ఆశ్చర్యమే. కానీ, త(న)ద్వారా పొందిన చాలా by-products, కొన్ని side effects తలుచుకుంటే కొంత విస్మయము, ఇంకొంత ఆనందమూనూ. దాన్నే జీవితం అంటారేమో (మా జనాలు). అయినా, "అతి సర్వత్ర వర్జ్యయేత్" అన్న పెద్దల మాట (కొంతమంది) పట్టించుకోక గానీ, లేకపోతే నా(మా) మోదానికి ఆమోదం లేకపోవడమేంటి? నాలాంటోళ్లు ఎంత సాధరణమంటే (common), సనాతనమైన (ancient) నా(మా) ఈ బంధం, సార్వకాలికము (eternal) మరియు సార్వజనీనము (universal). చరిత్రలు నాలాంటి "ఉన్మత్తులని" ఎందరినో ఎరిగి ఉండవచ్చుగాక, నా ఈ కథ పాతదే అయిఉండొచ్చుగాక, కానీ కొత్త సీసాలాంటి నాది కూడా ఓ చిత్రమైన ప్రెజెంటేషన్. మరొక ముఖ్య గమనిక, నా ఈ కథ చదివాక, మీరు నా అనుబంధాన్ని appreciate చెయ్యొచ్చు లేదా అసహ్యించుకోవచ్చు (మీ పూర్వాభిప్రాయాలకి భిన్నంగా!). ఇక మీఇష్టం.

మా మొదటి పరిచయం, simple, short and sweet అంటాను. నాకప్పటికి  (ఇప్పటికి దాదాపు పదేళ్ల క్రితం, కాకినాడ నాకింకా కొత్తగా ఉన్నపుడు) ఓటు హక్కు కూడా రాలేదు, అయితేనేం అనుభవైకవేద్యమైన "ఆ" అనుభవాన్ని ఆనందించగలిగాను. ఆస్వాదనానంతరం నాలో చోటుచేసుకున్న రసాయనిక చర్యల్ని ఇప్పటికీ గుర్తుంచుకోగలిగానంటే, అది కేవలం నా రసజ్ఞత మాత్రమే అనలేను, "తన" స్పర్శలోని పరిమళం, పనితనమూనూ. In fact, రసావిష్కరణకి "తన"కన్నా ఉత్ప్రేరకం (catalyst) (ఉందేమో!?) నాకైతే ఇంకా పరిచయం కాలేదు. "తనతో" అలా మొదలుపెట్టిన ఈ ప్రయాణం, దశాబ్దకాలంగా కొనసాగుతూ...నే ఉంది. నాగమల్లితోట జంక్షన్‌లో ఒకానొక శుక్రవారం సాయంత్రం, కాలేజ్‌కి కూడా తీసుకెళ్లని bagని, "తన"కోసం వీపున తగిలించుకుంటే, ("తన" కోసం తగిలించుకున్నానని తెలియక, వీడు వీకెండ్ కూడా చదువుకుంటాడేమో అనుకుని)  "అబ్బో!" అని ఆశ్చర్యపోయిన మా క్లాసు అమ్మాయి చూపులు నాకింకా గుర్తే. "తన"కోసం వెళ్లడానికే seniors దగ్గర (నడపటం రాకపోయినా) bike తీసుకునెళ్లి, వేసిన skids కూడా గుర్తే. ప్రశాంతంగా ఉండే రమణయ్యపేట-విశాలంగా ఉండే second floor terrace-చల్లగా ఉండే వేసవికాలపు సాయంత్రం-తుళ్లి వీచే బంగాళాఖాతపు సమీరము-చిక్కని వెన్నెల-వేడిగా యతి రొయ్యల బిర్యాని-నచ్చే company, perfect date కాదనగలమా! "fashionగా ఉండటం కోసం, hipగా కనిపించడం కోసమే ఈ affair" అని చాలామంది అన్నా, అనుకున్నా, "తన"తో నా అనుబంధం మాత్రం వీటన్నికీ అందని ఓ passionగా, ఇంకో పిపాసగా రూపాంతరం చెందుతూ వచ్చింది. నెలకో, మూడు పక్షాలకో ఒకసారి "తన"ని ఇలా కలుసుకోవడం నా అలవాటయ్యింది.

అటునించి వచ్చేశాక, వంగదేశాన నా ఈ వ్యవహారం ముదిరి పాకాన పడింది. అనగా, నేను "తన" సాహచర్యాన్ని అత్యంత ఆనందదాయకంగా, ఆత్మీయంగా, ఇవన్నీ కాదు ,చాలా అద్భుతంగా అనుభవించడం అలవరుచుకున్నది అక్కడే అనమాట. ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యము కారణంగా, ఋతువుకి తగ్గట్టు, చిత్తవృత్తి (mood) ననుసరించి, "తన"లోని పలు పార్శ్వాలను ప్రయత్న పూర్వకంగా పలుకరించి, పలవరించీ మరీ నా ప్రేమని వ్యక్తపరచ గలిగాను. ఆ సమయంలోనే ఈ నా అనుబంధానికి అనుబంధంగా వచ్చిన by-products కొన్ని, జీవితాన్ని స్నేహపురితం చేశాయనగలను. "తన"తోటి సాగించిన ఆ స్వల్ప వ్యవధి సాహచర్యంలోనే, ఎన్ని కామెడీలు, ఎన్ని cricket కబుర్లు, (ఎన్ని అందమైన!? కబుర్లు), ఎన్ని teasingలు, ఎన్ని interviewలు, ఎన్ని పంచులు, ఎన్ని సారీలు, ఎన్ని జలసీలు, ఎన్ని congratsలు, ఎన్ని పాటలు, ఎన్ని సినిమా రివ్యూలు, ఎంత పొయెట్రీ, ఇంకెన్ని ప్రబోధాలు- జీవితం ఓసారి గిర్రున తిరగలేదూ!? దాంతో మా కలయిక పౌనఃపున్యం (frequency) పక్షానికో, పదిరోజులకో ఓసారికి పెరిగింది. తాజ్ బిర్యాని (బినా ఆలూ) విత్ మటన్ ఖీమా, tech market నించి వంకాయ బజ్జీలు, పైన చెప్పుకున్న మంచింగ్ మాటలు, అంతా అయ్యాక చల్లగాలిలో బ్ల్యాక్‌లు, scholars' avenue వెంబడి late night patrols, ఇవి, తనతో నేను రాసుకున్న Midsummer nights. (ఎంత ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యమున్నా, ఒక్కోసారి మా వారాంతపు వేడుకలకి విరాళల కోసం సాగించిన వేటలు ఓ మధుర జ్ణాపకం. "డబ్బులదేముందిరా, కుక్కని కొడితే రాల్తాయి, సరైన కుక్కని పట్టుకోవడమే మన talent", ఒక wolf of winestreet.)

ఆ తర్వాత ఇటొచ్చి ఈ కన్నడ రాజ్యాన పడ్డాక....
పాలో కొయిలోకి వత్తాసా అన్నట్లుగా, మా ఈ అనుబంధపు తీవ్రతకి, ఇక్కడి పరిసరాలు (అనగా మట్టికాదు, మనుషులే)
కూడా దాన్ని మరింత బలోపేతం చేయడానికి గూడుపుఠాణీ (conspire) చేశాయనడనంలో ఆశ్చర్యమేమీ లేదు. తద్వారా పెరిగిన సంఘవృత్తపు (social circle) వ్యాసంలో ఇమిడిన పరిచయాలు, పంచుకున్న భావాలు, పెంచుకున్న (అ!?)జ్ఞానం, సమర్పించుకున్న సమయం, అవగొట్టిన ఆరోగ్యం, వాయిదా పడ్డ పనులు, పొందిన ఫలితాలు....ఇవి, జీవితపు పుస్తకంలో పదే పదే పునరావృతమైన పాఠాలు.

When did I fall so deeply under "తన" spell ? మొదలయ్యానని తెలుసుకునేలోపే, మధ్యలో ఉన్నానని అర్థమవుతోంది. ఇంతా జరగడానికి కారణమైన ముహూర్తం, ప్రదేశం, పరిసరాలూ ఏవీ నా ఊహకందడం లేదు. What a blind fool I was! కానీ ఒకటి మాత్రం చాలా స్పష్టంగా iterate అవుతోంది. మనిషి చాలా diligentగా acquire చేసుకునే wealth is health and అంతే carefulగా invest చేసుకునే wealth is time. అంటే, ఇప్పుడేదో నా healthకి or wealthకి తీరని నష్టం వాటిల్లిందని కాదు, for I don't want to suffer an immortal wound (ఈ మధ్యనే Pride and Prejudice చదవడం పూర్తిచేశా!).

దశాబ్ద కాలంగా తీరని ఒక దాహం వల్ల కోల్పోయినదాన్ని వెనక్కి తీసుకురాలేనన్న కఠినమైన నిజాన్ని ఎదుర్కొంటూ... మరియు, ఈసారి, సుసంపన్నం (enrich) చేయు మరో తృష్ణని వెదుక్కుంటూ....
మరదేగదా జీవితం!

నేనే.